Kapelani Katyńscy

Ksiądz Bronisław Szwed

Kapłan archidiecezji lwowskiej, kapelan Więzienia Karno-Śledczego w Stanisławowie, major Wojska Polskiego (pośmiertnie).

Urodzony 20 stycznia 1895 roku w Rudniku nad Sanem. Syn Michała i Marianny z d. Ramockiej. Był dwunastym, najmłodszym ich dzieckiem. W 1905 roku po ukończeniu pięcioklasowej Szkoły Ludowej w Rudniku nad Sanem podjął naukę w I Gimnazjum w Rzeszowie. 18 czerwca 1913 roku zdał maturę. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości wstąpił do Metropolitalnego Seminarium Duchownego we Lwowie. Jako alumn tego seminarium studiował jednocześnie na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu im. Cesarza Franciszka I we Lwowie. 7 lipca 1918 roku w lwowskiej archikatedrze przyjął święcenia kapłańskie z rąk arcybiskupa Józefa Bilczewskiego, metropolity lwowskiego obrządku łacińskiego.

Pracę duszpasterską rozpoczął jako wikariusz w parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Śniatyniu. W 1921 roku został wikariuszem w parafii pw. Świętego Mikołaja w Rohatynie i katechetą w miejscowym Państwowym Gimnazjum im. Ks. Piotra Skargi. Od 1924 roku był wikariuszem parafii pw. Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Stanisławowie.

Był katechetą w Szkole Powszechnej Mieszanej Świętego Józefa w Knihininie (który 1 stycznia 1925 roku został włączony do Stanisławowa). Od 1927 roku był katechetą w II Państwowym Gimnazjum (typu klasycznego) w Stanisławowie, które w 1929 roku przyjęło imię Marszałka Józefa Piłsudskiego. W szkole tej uczył religii do 1939 roku.

W roku szkolnym 1931/1932 był katechetą w Prywatnej Szkole Handlowej Żeńskiej w Stanisławowie. W 1934 roku został również katechetą w Państwowej Szkole Handlowej Koedukacyjnej, która w 1937 roku zmieniła na zwę na Państwowe Gimnazjum Kupieckie. Był honorowym prezesem Związku
Kupców Polskich w Stanisławowie.

Co najmniej od 1928 roku był kapelanem w Więzieniu Karno-Śledczym w Stanisławowie. Była to funkcja kapelana pomocniczego. Ksiądz Szwed nie był etatowym kapelanem Służby Więziennej, ponieważ do wybuchu II wojny światowej podstawowym miejscem jego pracy duszpasterskiej było II Państwowe Gimnazjum im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.

Pod koniec września lub w październiku 1939 roku został aresztowany w Stanisławowie przez NKWD podczas akcji zatrzymywania personelu więziennego. Osadzono go w więzieniu w Kijowie. 16 grudnia 1939 roku w grupie 41 więźniów został przewieziony do obozu specjalnego NKWD w Ostaszkowie, gdzie osadzono funkcjonariuszy Służby Więziennej. Ks. Szwed jest wymieniany w raporcie NKWD z pracy w obozie jako tajny agent polskiej policji prowadzący agitację w obozie. Miał informować więźniów o grabieży dokonywanej przez bolszewików na Zachodniej Ukrainie.

6 kwietnia 1940 roku, na podstawie wykazu NKWD sporządzonego w Moskwie, odesłano go do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Kalinińskiego. Jego nazwisko znajduje się na liście wywozowej nr 05/5 z 5 kwietnia 1940 roku, pozycja 59 (sprawa nr 2753). 8 lub 9 kwietnia 1940 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w budynku Obwodowego Zarządu NKWD w Kalininie (obecnie Twer). Ciało kapłana wrzucono do dołu śmierci w Miednoje – obecnie Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje.

Decyzją numer 439/MON z dnia 5 października 2007 roku minister obrony narodowej Aleksander Szczygło awansował go pośmiertnie na stopień majora. Awans ogłoszono 9 listopada 2007 roku w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.

17 maja 2012 roku minister sprawiedliwości Jarosław Gowin nadał mu pośmiertnie Złotą Odznakę „Za zasługi w pracy penitencjarnej” (Zarządzenie nr 4/7/0/2012).

17 grudnia 2009 roku został zgłoszony przez Rodzinę Katyńską w Warszawie razem z 23 kapelanami Wojska Polskiego, jako kandydat do procesu beatyfikacyjnego Męczenników Wschodu (1917–1989).

Bogusław Szwedo, Wierni do końca. Kapelani wojskowi ofiary Zbrodni Katyńskiej, Warszawa 2020, s.184.

Share on facebook
UDOSTĘPNIJ
Komunikaty

Dęblin – parafia pw. Matki Bożej Loretańskiej relacja z odsłonięcia tablicy upamiętniającej ks. mjr. Mieczysława Janasa.

Kim byli?

Słowo biskupa polowego

Zamordowanym w Katyniu i innych miejscach na Wschodzie towarzyszyli duchowni różnych wyznań, którzy po wojnie obronnej 1939 roku wraz z żołnierzami trafili do więzień i obozów. Wspierali współwięźniów łaską potajemnie sprawowanych sakramentów świętych, modlitwą, dobrą radą, pociechą, a na koniec trafili do tych samych dołów śmierci w Katyniu, Miednoje, Charkowie i w innych miejscach Golgoty Wschodu.

bp Józef Guzdek Biskup Polowy Wojska Polskiego

Stowarzyszenie Pamięć Kapelanów Katyńskich

Kapelani Katyńscy byli skazani przez wrogów na śmierć i zapomnienie. Przetrwali w pamięci rodzin i nielicznych ocalałych ze zbrodni katyńskiej. Byli wierni do końca. Chcemy ich zachować w narodowej pamięci. Dlatego podejmujemy działania mające na celu ich upamiętnienie.

KRS 0000727503